Lãnh Đạo Như Một Sản Phẩm: Phát Triển Leadership Theo Hành Trình Customer Journey
Bạn có phải là một nhà quản lý cấp trung tài năng? Bạn xuất sắc trong việc lập kế hoạch, theo dõi tiến độ và đảm bảo các quy trình vận hành trơn tru. Đội ngũ của bạn luôn hoàn thành công việc đúng hạn. Nhưng sâu thẳm bên trong, bạn cảm thấy có điều gì đó còn thiếu. Nhân viên của bạn làm việc một cách tuân thủ, nhưng thiếu đi ngọn lửa đam mê. Họ xem bạn là một người “sếp tốt”, nhưng không phải là một người thủ lĩnh có thể truyền cảm hứng. Đây là “nỗi đau” thầm lặng của rất nhiều lãnh đạo cấp trung: họ bị đánh giá là “chỉ biết quản lý, không biết truyền cảm hứng”. Nguyên nhân không phải vì họ không có tố chất, mà vì họ thiếu một lộ trình để phát triển kỹ năng lãnh đạo như một năng lực được vun đắp và cải tiến liên tục. Đã đến lúc chúng ta cần một tư duy mới: hãy xem năng lực lãnh đạo như một sản phẩm và hành trình phát triển của bạn chính là quá trình kiến tạo ra sản phẩm đó.
“Chỉ Biết Quản Lý, Không Biết Lãnh Đạo” – Nỗi Đau Của Lãnh Đạo Cấp Trung
Sự khác biệt giữa quản lý và lãnh đạo là một trong những khái niệm quan trọng nhất trong sự nghiệp. Quản lý là nghệ thuật của sự ổn định và hiệu quả. Một nhà quản lý giỏi tập trung vào quy trình, đặt câu hỏi “Làm thế nào?” và “Khi nào?”, đảm bảo con tàu đi đúng hải trình đã vạch ra.
Nhưng lãnh đạo là nghệ thuật của sự thay đổi và truyền cảm hứng. Một nhà lãnh đạo giỏi tập trung vào con người, đặt câu hỏi “Tại sao?” và “Chúng ta sẽ đi về đâu?”, khơi dậy trong lòng mọi người khát khao để cùng nhau hướng tới một vùng biển mới.
Nhiều người được thăng chức lên vị trí quản lý vì họ là những chuyên gia kỹ thuật xuất sắc hoặc những người tổ chức công việc tài ba. Nhưng những kỹ năng đã giúp họ thành công trước đây lại không đủ để giúp họ trở thành một nhà lãnh đạo thực thụ. Họ mắc kẹt ở vai trò “người quản lý công việc” mà không biết cách trở thành “người dẫn dắt con người”. Để vượt qua được rào cản này, họ cần một phương pháp luận, một quy trình phát triển rõ ràng.
Lãnh Đạo Như Một Sản Phẩm – “Khách Hàng” Của Bạn Là Ai?
Hãy thử áp dụng một lăng kính hoàn toàn mới: xem năng lực lãnh đạo của bạn như một “sản phẩm” mà bạn đang không ngừng phát triển. “Sản phẩm” này bao gồm phong cách giao tiếp, cách bạn ra quyết định, cách bạn trao quyền, cách bạn đưa ra phản hồi và cách bạn xây dựng một môi trường làm việc.
Và “khách hàng” quan trọng nhất của sản phẩm này chính là đội ngũ của bạn. Họ không chỉ “mua” sản phẩm này bằng thời gian và công sức của mình, mà còn “trải nghiệm” nó mỗi ngày. Hành trình phát triển lãnh đạo của bạn, vì vậy, cũng giống như hành trình của khách hàng (customer journey). Mục tiêu của bạn là thiết kế một “sản phẩm lãnh đạo” mang lại trải nghiệm tích cực, giá trị và đáng tin cậy cho “khách hàng” của mình, khiến họ cảm thấy gắn kết, có động lực và sẵn sàng đồng hành cùng bạn.
5 Giai Đoạn “Phát Triển Sản Phẩm Lãnh Đạo”
Giống như việc tạo ra một sản phẩm công nghệ đột phá, việc phát triển “sản phẩm lãnh đạo” cũng trải qua một chu trình 5 giai đoạn logic và có thể lặp lại.
1. Thu Thập Insight – Thấu Hiểu “Khách Hàng” (Đội Ngũ Của Bạn)
Mọi sản phẩm vĩ đại đều bắt đầu từ việc thấu hiểu sâu sắc nhu cầu của người dùng. Tương tự, một nhà lãnh đạo truyền cảm hứng phải bắt đầu bằng việc thấu hiểu đội ngũ của mình. Đây không chỉ là việc biết họ đang làm gì, mà là hiểu họ là ai, họ mong muốn điều gì, và điều gì đang cản trở họ.
Hãy biến các buổi họp 1-1 của bạn từ một buổi báo cáo công việc thành một buổi “nghiên cứu người dùng”. Đừng chỉ hỏi về tiến độ. Hãy đặt những câu hỏi mở, đầy sức mạnh: “Điều gì trong công việc tuần qua khiến bạn cảm thấy hào hứng nhất?”, “Đâu là khó khăn lớn nhất mà bạn đang gặp phải mà tôi có thể hỗ trợ?”, “Mục tiêu sự nghiệp trong 1-2 năm tới của bạn là gì?”. Hãy lắng nghe nhiều hơn nói. Hãy quan sát cách mọi người tương tác với nhau. Những insight thu thập được từ đây chính là “dữ liệu” quý giá nhất cho việc phát triển “sản phẩm” của bạn.
2. Thử Nghiệm (Prototype) – “Chạy Thử” Các Hành Vi Lãnh Đạo Mới
Sau khi có insight, một nhà phát triển sản phẩm sẽ không xây dựng ngay một phiên bản hoàn chỉnh. Họ sẽ tạo ra các phiên bản thử nghiệm (prototype) nhỏ để kiểm chứng giả định. Bạn cũng có thể làm điều tương tự với kỹ năng lãnh đạo.
Đừng cố gắng thay đổi toàn bộ con người mình cùng một lúc. Hãy chọn một khía cạnh nhỏ mà bạn muốn cải thiện và tạo ra một “thử nghiệm hành vi”. Ví dụ, nếu insight của bạn là “đội ngũ của mình cần được ghi nhận nhiều hơn”, thử nghiệm của bạn có thể là: “Trong hai tuần tới, tôi sẽ bắt đầu mỗi buổi họp team bằng việc vinh danh cụ thể một đóng góp xuất sắc của một thành viên”. Hoặc nếu insight là “mọi người cần sự rõ ràng hơn về mục tiêu”, thử nghiệm có thể là: “Tôi sẽ thử áp dụng OKRs cho một dự án nhỏ của team”. Những thử nghiệm nhỏ này ít rủi ro và cho phép bạn học hỏi nhanh chóng.
3. Đo Lường (Measure) – Lắng Nghe “Phản Hồi Thị Trường”
Làm sao để biết thử nghiệm của bạn có hiệu quả? Bạn cần phải đo lường hiệu quả lãnh đạo. Các “chỉ số” ở đây không phải lúc nào cũng là những con số khô khan, mà thường là những phản hồi định tính từ “thị trường” – chính là đội ngũ của bạn.
Sau khi thực hiện “thử nghiệm vinh danh”, hãy quan sát xem không khí cuộc họp có tích cực hơn không, mọi người có vẻ cởi mở hơn không. Quan trọng hơn, hãy chủ động hỏi xin phản hồi trong các buổi 1-1: “Dạo gần đây anh/chị đang cố gắng ghi nhận đóng góp của mọi người nhiều hơn. Em cảm thấy điều đó như thế nào? Nó có hữu ích không hay em có gợi ý nào khác không?”. Sự thay đổi trong các chỉ số về mức độ gắn kết của nhân viên hay tốc độ hoàn thành dự án cũng là những dữ liệu quý giá.
4. Tối Ưu Hóa (Optimize) – Tinh Chỉnh “Sản Phẩm” Dựa Trên Dữ Liệu
Dựa trên những phản hồi thu thập được, đây là lúc bạn tối ưu hóa phong cách lãnh đạo của mình. Quá trình này đòi hỏi sự khiêm tốn và linh hoạt. Có thể bạn nhận ra rằng việc vinh danh công khai khiến một số người hướng nội cảm thấy không thoải mái. Phản hồi cho thấy họ thích một lời cảm ơn riêng tư, cụ thể hơn. Tuyệt vời! Bạn đã có một insight mới. Giờ đây, bạn sẽ điều chỉnh “sản phẩm” của mình: giảm bớt việc vinh danh trong cuộc họp lớn và tăng cường những ghi nhận cá nhân qua tin nhắn hoặc trong các buổi 1-1. Đây chính là quá trình lặp lại (iteration) – chìa khóa của mọi sự phát triển.
5. Tạo Ảnh Hưởng (Scale Impact) – Lan Tỏa “Thương Hiệu” Lãnh Đạo Của Bạn
Khi một sản phẩm đã được tối ưu và chứng minh được giá trị, đó là lúc cần mở rộng quy mô. Trong lãnh đạo cũng vậy. Khi phong cách lãnh đạo của bạn trở nên hiệu quả, đội ngũ của bạn sẽ làm việc với năng suất và tinh thần cao hơn. Thành công của họ chính là minh chứng rõ ràng nhất cho “chất lượng sản phẩm” của bạn.
Sự ảnh hưởng của bạn sẽ bắt đầu lan tỏa. Các nhà quản lý khác có thể sẽ tìm đến bạn để học hỏi kinh nghiệm. Lãnh đạo cấp cao hơn sẽ nhìn nhận bạn không chỉ như một người quản lý hiệu quả, mà còn là một nhà lãnhđạo có khả năng phát triển con người. “Thương hiệu” lãnh đạo của bạn được củng cố, mở ra những cơ hội lớn hơn trong sự nghiệp.
Lời Kết: Lãnh Đạo Là Một Động Từ, Không Phải Danh Từ
Trở thành một nhà lãnh đạo truyền cảm hứng không phải là một đích đến, mà là một hành trình phát triển không ngừng. Nó không phải là một tài năng thiên bẩm, mà là một kỹ năng được rèn giũa qua một quy trình có chủ đích. Bằng cách áp dụng tư duy lãnh đạo mới, xem năng lực của mình như một sản phẩm, đội ngũ như những khách hàng và sự phát triển như một vòng lặp liên tục, bạn sẽ có một lộ trình rõ ràng để thoát khỏi cái mác “chỉ biết quản lý”.
Hãy bắt đầu ngay hôm nay. Hãy bắt đầu với giai đoạn “thu thập insight”. Hãy hỏi đội ngũ của bạn: “Sản phẩm lãnh đạo của tôi hôm nay có mang lại trải nghiệm tốt nhất cho các bạn không? Và tôi có thể làm gì để cải tiến nó vào ngày mai?”.
>>> Xem thêm bài viết: Quản Trị Nhân Sự Hiện Đại: Bí Quyết Gắn Kết Đội Ngũ Hiệu Quả Trong Môi Trường Làm Việc Linh Hoạt
Tìm hiểu thêm về các dịch vụ của KOS tại đây!
GIỚI THIỆU VỀ K-OUTSOURCING
Công ty cổ phần Giải pháp nhân sự và Tư vấn đầu tư K-Outsourcing Việt Nam là đối tác uy tín trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ cho thuê lại lao động và giải pháp nhân sự cho các doanh nghiệp với hệ sinh thái hỗ trợ nâng cao. Các dịch vụ của K-Outsourcing bao gồm: Tuyển dụng lao động, cho thuê lại lao động, payroll, tư vấn phát triển nguồn lực.
Tìm hiểu thêm về K-Outsourcing: K-Outsourcing Việt Nam
