Công Việc Bạn Làm – Có Đang Nuôi Dưỡng Hay Bào Mòn Bạn Mỗi Ngày?
Cuối mỗi ngày làm việc, bạn cảm thấy thế nào? Tràn đầy năng lượng với những gì đã học được và hoàn thành? Hay hoàn toàn kiệt quệ, chỉ muốn nằm xuống và không nghĩ ngợi gì thêm? Câu trả lời cho câu hỏi đơn giản này có thể hé lộ một sự thật sâu sắc về mối quan hệ giữa bạn và công việc hiện tại. Rất nhiều nhân viên văn phòng ngày nay đang bị cuốn vào một guồng quay vô cảm, nơi họ chăm chỉ làm việc mỗi ngày nhưng lại không thể phân biệt được: mình đang thực sự phát triển, hay chỉ đơn thuần là đang “tồn tại”. Sự nhầm lẫn này cực kỳ nguy hiểm, bởi nó có thể dẫn đến tình trạng burnout công sở và đánh mất những năm tháng quý giá của sự nghiệp. Đã đến lúc bạn cần một “tấm gương soi” để nhìn lại, để biết rõ công việc của mình đang là một công việc nuôi dưỡng hay một công việc bào mòn.
“Guồng Quay Vô Cảm” – Khi Bạn Chỉ Đang “Tồn Tại” Mà Không “Phát Triển”
Một công việc bào mòn không phải lúc nào cũng là một môi trường độc hại với những drama hay xung đột rõ ràng. Đôi khi, nó là một quá trình bào mòn thầm lặng, diễn ra mỗi ngày qua những công việc lặp đi lặp lại, thiếu thử thách và không có ý nghĩa. Bạn vẫn nhận lương đều đặn, công việc vẫn “ổn”, nhưng sâu bên trong, một phần con người bạn đang dần “chết” đi.
Những dấu hiệu của việc chỉ đang “tồn tại” rất dễ nhận biết nếu bạn chịu khó lắng nghe bản thân. Đó là “nỗi sợ ngày Chủ nhật” (Sunday Scaries), khi ý nghĩ về tuần làm việc sắp tới khiến bạn cảm thấy lo âu. Đó là cảm giác thờ ơ, tách biệt với chính công việc mình làm. Bạn không còn hào hứng với những dự án mới, không còn tò mò muốn tìm hiểu những cách làm tốt hơn. Công việc chỉ đơn thuần là một phương tiện để có tiền trang trải cuộc sống. Bạn nhìn sang những người khác và thấy họ đang say mê với những gì họ làm, trong khi bạn cảm thấy tiềm năng của mình đang bị lãng phí. Nếu không được nhận diện và thay đổi, trạng thái này sẽ dần rút cạn năng lượng sống, khiến bạn mất đi sự tự tin và mắc kẹt trong một sự nghiệp không lối thoát.
“Tấm Gương Soi” Sự Nghiệp: 5 Tiêu Chí Để Biết Công Việc Đang Nuôi Dưỡng Hay Bào Mòn Bạn
Để có một cái nhìn rõ ràng và khách quan, hãy cùng soi chiếu công việc hiện tại của bạn qua 5 tiêu chí cốt lõi sau. Hãy thành thật với chính mình khi trả lời.
1. Năng Lượng: Bạn Được Sạc Pin Hay Rút Cạn?
Đây là chỉ báo nhạy cảm nhất. Hãy nghĩ về công việc như một cục pin. Một công việc bào mòn sẽ liên tục rút cạn pin của bạn. Vào cuối ngày, bạn cảm thấy kiệt quệ về cả tinh thần lẫn cảm xúc, ngay cả khi bạn không phải làm việc chân tay vất vả. Bạn cần cả buổi tối và hai ngày cuối tuần chỉ để “sạc lại” đủ năng lượng tối thiểu cho ngày thứ Hai tuần sau. Bạn không còn sức lực cho sở thích, gia đình hay bạn bè.
Ngược lại, một công việc nuôi dưỡng có thể đầy thử thách và khiến bạn mệt mỏi về thể chất, nhưng nó lại sạc đầy “pin tinh thần” cho bạn. Bạn kết thúc một ngày làm việc với cảm giác hài lòng và tự hào về những gì mình đã làm. Công việc mang lại cho bạn năng lượng tích cực, khiến bạn cảm thấy hăng hái và vẫn còn năng lượng để sống một cuộc sống trọn vẹn sau giờ làm. Câu hỏi tự vấn: Sau một ngày làm việc, cán cân năng lượng của bạn nghiêng về phía nào?
2. Học Hỏi: Bạn Đang Mở Rộng Hay Thu Hẹp Tầm Nhìn?
Con người có một nhu cầu bẩm sinh là được trưởng thành. Một công việc không có cơ hội học hỏi chính là một ngõ cụt cho sự nghiệp. Một công việc bào mòn là nơi bạn cảm thấy mình đang dậm chân tại chỗ. Bạn làm đi làm lại những tác vụ quen thuộc, kỹ năng của bạn không được nâng cấp và dần trở nên lỗi thời. Bạn không được tiếp xúc với những thử thách mới hay những ý tưởng đột phá.
Ngược lại, một công việc nuôi dưỡng là một môi trường học tập không ngừng. Bạn cảm thấy mình giỏi hơn, hiểu biết hơn sau mỗi tuần, mỗi tháng. Sự học hỏi này có thể đến từ những dự án mới, từ việc được giao những nhiệm vụ vượt ngoài vùng an toàn, từ những chương trình đào tạo của công ty, hay đơn giản là từ việc được làm việc cùng những người đồng nghiệp tài năng và sẵn sàng chia sẻ. Câu hỏi tự vấn: Nhìn lại 6 tháng qua, bạn đã học được kỹ năng mới nào thực sự có giá trị từ công việc của mình?
3. Mối Quan Hệ: Bạn Được Nâng Đỡ Hay Kéo Xuống?
Những người bạn tương tác hàng ngày có sức ảnh hưởng cực lớn đến trạng thái tinh thần của bạn. Một công việc bào mòn thường có những mối quan hệ công sở độc hại. Đó là môi trường của sự đố kỵ, bè phái, nói xấu sau lưng và cạnh tranh không lành mạnh. Bạn cảm thấy cô đơn, không được hỗ trợ và luôn phải trong tâm thế phòng thủ.
Trong khi đó, một công việc nuôi dưỡng được xây dựng trên nền tảng của những mối quan hệ tích cực. Bạn có những người đồng nghiệp mà bạn tôn trọng và tin tưởng. Có một văn hóa hỗ trợ lẫn nhau, nơi thành công của một người là niềm vui chung của cả đội. Quan trọng hơn, bạn có một người quản lý đóng vai trò như một người thầy, một người dẫn dắt, luôn lắng nghe, đưa ra phản hồi xây dựng và tạo điều kiện cho bạn phát triển. Câu hỏi tự vấn: Những mối quan hệ tại nơi làm việc đang tiếp thêm hay lấy đi năng lượng của bạn?
4. Tự Chủ: Bạn Là Người Cầm Lái Hay Chỉ Là Hành Khách?
Tự chủ trong công việc là một trong những yếu tố quan trọng nhất tạo nên sự hài lòng. Một công việc bào mòn là nơi bạn bị vi quản lý (micromanaged). Mọi quyết định, dù là nhỏ nhất, đều cần sự phê duyệt. Bạn không có không gian để sáng tạo hay thử nghiệm những cách làm mới. Bạn chỉ đơn thuần là một người thực thi mệnh lệnh, một bánh răng trong cỗ máy.
Ngược lại, một công việc nuôi dưỡng trao cho bạn sự tin tưởng và quyền tự chủ. Bạn được giao quyền quyết định trong phạm vi trách nhiệm của mình. Ý kiến và đóng góp của bạn được lắng nghe và ghi nhận. Bạn cảm thấy mình là người làm chủ công việc, có quyền định hình cách thức và quy trình để tạo ra kết quả tốt nhất. Cảm giác sở hữu này tạo ra một động lực nội tại vô cùng mạnh mẽ. Câu hỏi tự vấn: Bạn có bao nhiêu quyền tự chủ để định hình công việc của mình mỗi ngày?
5. Ý Nghĩa Cá Nhân: Bạn Có Thấy Dấu Ấn Của Mình Không?
Cuối cùng, câu hỏi sâu sắc nhất là về ý nghĩa công việc. Một công việc bào mòn là khi bạn cảm thấy những gì mình làm hàng ngày là vô nghĩa. Bạn không thấy được sự kết nối giữa những task vụn vặt và một mục tiêu lớn lao hơn. Công việc đi ngược lại với những giá trị cá nhân mà bạn tin tưởng.
Một công việc nuôi dưỡng là nơi bạn thấy được “dấu ấn” của mình trong đó. Bạn hiểu rõ đóng góp của mình, dù nhỏ bé, đang góp phần tạo ra một giá trị nào đó cho khách hàng, cho xã hội hay cho chính công ty. Công việc cho phép bạn được sống đúng với những giá trị cốt lõi của bản thân. Bạn cảm thấy tự hào về những gì mình làm, vượt ra ngoài một bảng lương đơn thuần. Câu hỏi tự vấn: Bạn có cảm thấy công việc mình làm có ý nghĩa, vượt ra ngoài một bảng lương không?
Từ “Chẩn Đoán” Đến “Hành Động”: Làm Gì Khi Công Việc Đang Bào Mòn Bạn?
Sau khi tự soi chiếu qua 5 tiêu chí trên, nếu bạn nhận ra công việc của mình nghiêng hẳn về phía “bào mòn”, đừng hoảng sợ. Hãy xem đây là một tín hiệu rõ ràng rằng đã đến lúc bạn cần lên kế hoạch cho một sự thay đổi lớn hơn.
Tuy nhiên, nếu công việc của bạn có sự pha trộn giữa hai thái cực, bạn hoàn toàn có thể chủ động “tái kiến tạo” công việc của mình để nó trở nên “nuôi dưỡng” hơn. Hãy thử tìm cách nhận những dự án thách thức hơn để học hỏi. Hãy chủ động xây dựng mối quan hệ tốt với những đồng nghiệp tích cực. Hãy mạnh dạn đề xuất những ý tưởng cải tiến nhỏ để tăng quyền tự chủ. Và hãy cố gắng tìm ra ý nghĩa trong những việc bạn làm.
Lời Kết: Hãy Chọn Sự Phát Triển, Đừng Chỉ Chọn Tồn Tại
Công việc chiếm một phần rất lớn trong cuộc đời mỗi chúng ta. Vì vậy, nó xứng đáng là một nơi nuôi dưỡng, chứ không phải là nơi bào mòn tâm hồn và trí tuệ của bạn. Việc dũng cảm đối mặt với câu hỏi “Công việc này đang nuôi dưỡng hay bào mòn mình?” là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bạn kiến tạo một sự nghiệp không chỉ thành công về mặt tài chính, mà còn trọn vẹn về mặt cảm xúc và sự phát triển cá nhân. Hãy chọn sự phát triển, đừng chỉ chọn tồn tại.
>>> Xem thêm bài viết: Adaptability – Năng Lực Xoay Chuyển Để Sống Còn Trong Thế Giới Việc Làm Biến Động
Tìm hiểu thêm nhiều bài viết hữu ích tại đây!
GIỚI THIỆU VỀ K-OUTSOURCING
Công ty cổ phần Giải pháp nhân sự và Tư vấn đầu tư K-Outsourcing Việt Nam là đối tác uy tín trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ cho thuê lại lao động và giải pháp nhân sự cho các doanh nghiệp với hệ sinh thái hỗ trợ nâng cao. Các dịch vụ của K-Outsourcing bao gồm: Tuyển dụng lao động, cho thuê lại lao động, payroll, tư vấn phát triển nguồn lực.
Tìm hiểu thêm về K-Outsourcing: K-Outsourcing Việt Nam
